Một điểm mới khác, khá quan trọng, của Python 3.14, nhưng không "đập vào mắt người dùng" là chế độ "free-threading". Đây là chế độ mà CPython tắt "Global Interpreter Lock" (GIL), một loại khóa trước đây dùng để ngăn chặn nhiều thread cùng truy cập, sửa đổi dữ liệu thuộc kiểu riêng của CPython. Nay với chế độ "free-threading" thì các thread được chạy song song thoải mái hơn (tốc độ xử lý của ứng dụng đa luồng cũng tăng lên).

Nếu bạn viết code Python, không cần phải quan tâm vì ở mức độ này không nhìn thấy GIL. Chỉ khi bạn viết extension cho Python bằng ngôn ngữ biên dịch (C, C++, Rust) thì mới phải động vào GIL. Khi CPython gỡ bỏ GIL, tương tự như ngã tư bỏ đi cảnh sát đứng phân luồng, thì tác giả các extension này phải tự đảm bảo code mình là thread-safe, tự áp dụng các phương tiện, chiêu thức khác để tránh code mình bị crash, deadlock trong môi trường đa luồng. Điều này lại là cơ hội tỏa sáng cho các extension viết bằng Rust. Một trong các điểm "ăn tiền" của Rust là "fearless concurrency". Rust có các luật kiểm tra ownership, lifetime chặt chẽ, có các phương tiện dành cho lập trình đa luồng giúp bạn tránh tối đa các lỗi hay gặp, khó mò trong lập trình đa luồng.

Mình có một extension, viết bằng Rust, để làm cho nó tương thích với "free-threading" thì cực kỳ dễ, chỉ cần khai báo gil_used = false, vì vốn từ đầu nó đã chạy mà không cần "xin" GIL rồi.

Trước đây mình làm một hệ thống IoT cho nông nghiệp. Vì điều khiển nhiều máy móc, phân khu, nhiều trang trại cùng lúc nên áp dụng multi-threading. Code đó viết bằng Rust và mình cảm nhận được thực sự giá trị "fearless concurency" mà Rust mang lại.