Trên hành trình đi bụi qua các địa phương miền núi, ghé quán cơm dọc đường, mình thấy một điểm thú vị là các món ăn kèm, nó thể hiện sự đặc sắc vùng miền thấy rõ.

Ví dụ, trên bàn ăn của khắp vùng Tây Nguyên, từ Đắk Nông tới Kon Tum, luôn luôn có chén cà pháo ngâm mắm, miễn phí. Quán cơm dưới xuôi thì thỉnh thoảng mới có cà pháo mắm tôm, nhưng muốn ăn thì phải kêu, và tính tiền thêm. Còn quán trên này thì lúc bưng cơm ra, chủ quán sẽ tự động cho thêm chén cà. Cà ở đây thường được cắt nhỏ, ngâm với loại mắm gì đó mà mình không nhận ra. Mỗi tỉnh thì cách cắt miếng cà và màu mắm có khác nhau một chút. Ăn xong vẫn còn thòm thèm thì cứ việc kêu thêm, không tính tiền. À, tuy cùng là Tây Nguyên, nhưng ở Lâm Đồng thì mình lại không thấy món này trên bàn.

Người Tây Nguyên mê cà pháo thì người miền núi phía Bắc mê măng ngâm ớt. Tây Bắc mình chưa đi nên không rõ, mới đi phía Đông Bắc là Hà Giang và Cao Bằng thôi, thì vô quán nào cũng thấy để sẵn keo măng. Ai ăn bao nhiêu lấy bấy nhiêu, cũng không tính tiền, cũng như Tây Nguyên.

Điều buồn cười là có lần mình ghé một quán ở Trùng Khánh (Cao Bằng) thì thấy nguyên một bộ sưu tập hàng chục loại măng ngâm luôn